Thursday, May 17, 2012

Toting Tugac


I Toting Tugac ing pecamaulit at masias dili buntuc caring micacapatad. Mailig iang mamasial dili na. Andiang bengui na, tatacas ia.


Minsan a bengui, asaganan ne I Pipoy Panas.


“Maiap a bengui, Pipoy!” nga’anang Toti queng queiang caluguran. “Nucarin ca munta? Ot icang dili?”


“Maiap a bengui mu naman, Toti!” nga’nang Pipoy. “Mitauli cu caring caiabe cu. Atin caming baiung
pidatucanang pamangan. Munta cu carin.”


“Maliari cung tuqui? Bisa cung mamasial,” nga’nang Toti.


“Ua sigue, ban ‘ta atin cu rin acaiabe uli’ng malaut mu rin ita,” paquibat nang Pipoy.


Masaia lang mipapagcuentung meco dening micaluguran.


“O ren na reng caiabe mo, Pipoy, acaquit cu na la. Calapit mu pala!”


“Catalic mu caiang lucsu, Toti! Mepagal cu pin e,” a nang Pipoy. “Tara, paquilala da ca caring aliua cung caiabe.”


Pequilala neng Pipoy i Toti careng caluguran na. Caibat igcat de i Toti a lungub quing baiu dang bodega.


“Casanting pala queni. Marimla at mediu madalumdum. Alang istorbu,” a nang Toti.


“Lacuan da ca pa ne, Toti,” a nang Pipoy, “ Sumaup cu pang manacut.”


“Ua sigue, Pipoy,” paquibat nang Toti, “Pasialan que ing paligid ning quecaiung bodega.”


Meco ne i Pipoy at i Toti naman migsamula neng maglaue-laue quing queiang paligid. Malati ia mu ing lugal. Oneng, malati la reng panas ania para carela, maragul ne pin naman ing lugal. Pero para cang Toti, malati ia mu. Ania sinaguli, apasialan ne ing palibut ning bodega.


Pagtacan ne ing maragul at mabilug a bage quing libutad na ning bodega. Andiang nanan neng isipan, e ne balu nung nanu ia ita.


Magtaca ia uli’ng dacal ia busbus ing mabilug a bague. Aliua-aliua la dagul. Sinilip ia quing metung a busbus i Toti. Ala iang iquit a laman. Aisip nang manintun dalan ban ‘ta macalub ia.


Dirutan ne ing mabilug a bague. Mecapansin iang busbus a mediu maragul oneng matas baguia. Uli’ng bisa ia taganang milub, macatapilan ia sinubuc lucsu ban ta mu milub ia.


Quing capat a pamagtangca na, aiabut ne ing busbus. Linsut ia at menacbag quing quilub ning mabilug a bageng macalibutad quing bodega da reng panas.


“Ala pin taganang laman. Cabud mung mabilug. E man pante ing lapag. Nanu ia caia ini?” a nang Toti quing sarili na.


Uling mepagal ia, migpainaua ia pa mu i Toti. Mipaidlip ia.


Bigla ia mung meguising aniang atin digpa caiang maian a bague. Macatatlu ia mituran.


Mitambunan ia. Baiu no pa alaco deng macatambun caia, bigla iang ginalo ing mabilug a bague. E ia milaco quing pangatambun na. E ia macalucsung palual.


Ing mabilug a bague, dudurut ia! Mabagal quing samula oneng bibilis, bibilis ia! I Toting Tugac, a mitambunan, e ne migalo quing salusu ning pamandurut ning apuntalan nang lugal.


“Mate na cu iata. E cu casi maquiramdam careng pengari cu e. Dapat tiqui que i coia cu. Hu-hu-hu!” mangagang sasabian nang Toti quing queiang sarili.


Calabas ning pilan minutu, cala-calale iang tinucnang quing pamandurut oneng ing iatu nang Toti, anti ia pa mu ring dudurut. Maliliu ia at e ia migalo. Andiang aniang milaco na la reng macatambun caia, e ne pa mu rin agalo ing catauan na.


Aniang milaco ne ing tauling macatambun, dindam ne ing bosis ning metung a anac a ginulisac, “Tugac! Atin tugac quing drier!”


“Nano?!” ana naman ning bosis babai, “Ot e mu pamu nilaue baiu mo quebit deng pundang ulun? Mete ia? Mengapusit ia?”


“E cu pu apansin e,” nga na ning anac. “Bapa, sopan na pung ilaco ia ing tugac. E ia pu gagalo. Cabud ia mu pung macatalanga.”


“Mabie cu pa,” a nang Toti quing isip na. “Patie milual cu queni, agad cung lucsung malaut.”


Oneng aniang miatia ia quing gabun, e ia pa mu rin migalo. Sibucnan nang linucsu. E ia man milaco quing lugal na. Pilit neng susubucnang ibaba ing buntuc na. E ia naman bisang mamintu ing buntuc na. Buri nong culaitan deng capatad na. Oneng balu nang e re dandaman uling malaut ia.


Catacut nang Toti. Maiap na mu itang anac e ne calupa reng aliuang anac a mapamusit. Pepaburen nia mu i Toti. E ne pemialungan o gelauan mu man.


Caibat na ning e na balu nung nuanti cacabang oras, mimasmas ia i Toti.


Minuli ia at sinabi na quing sarili na, “E na cu lumaut pasibaiung ala caiabe”.

No comments:

Post a Comment